Çalışma hayatında yaşanabilecek en sıkıntılı dönemlerden biri işsiz kalma sürecidir. Bu dönemde devletin sağladığı en önemli desteklerden biri ise işsizlik maaşıdır. Peki, işsizlik maaşı ne kadar? İşsizlik maaşı hangi kriterlere göre hesaplanır ve kimler bu ödemeden yararlanabilir? Tüm bu soruların yanıtlarını ve başvuru sürecine dair merak edilen detayları bu yazıda bulabilirsiniz.
İçindekiler
İşsizlik Maaşı Nedir ve Kimler Alabilir?
İşsizlik maaşı, işini kaybeden ancak bazı şartları yerine getiren sigortalı çalışanlara, işsiz kaldıkları dönemde verilen bir sosyal destektir. Bu yardım, kişilerin iş ararken temel ihtiyaçlarını karşılamalarına destek olur. İşsizlik maaşı alabilmek için genelde iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmiş olması, çalışanın kendi isteğiyle işten ayrılmamış olması ve belirli bir prim gün sayısını tamamlamış olması gibi kriterler aranır.
İşsizlik Maaşı Ne Kadar?
İşsizlik ödeneği, çalışanın son 4 aylık brüt kazancına göre hesaplanır ve belirli bir alt ve üst sınır arasında değişir.
- En düşük işsizlik maaşı: 10.323,25 TL
- En yüksek işsizlik maaşı: 20.646,49 TL
Bu rakamlar, brüt asgari ücret üzerinden hesaplanır ve sadece damga vergisi (%0,759) kesildikten sonra çalışanın eline geçen net tutarı ifade eder.
İşsizlik Maaşı Nasıl Hesaplanır?
Çalışanın son 4 aylık brüt kazanç ortalamasının %40’ı alınarak hesaplanır. Ancak bu tutar, asgari ücretin %80’ini geçemez.
Yani, ödenek miktarı [Brüt Kazancın Ortalaması * %40] formülüyle bulunur, ancak bu çıkan sonuç, o dönemdeki asgari ücretin %80′ini aşamaz ve %40′ından az olamaz.
2025 İşsizlik maaşı hesaplama:
2025 Brüt Asgari Ücret: 26.005,50 TL
- Alt sınır: 26.005,50 x %40 = 10.402,20 TL
- Üst sınır: 26.005,50 x %80 = 20.804,40 TL
Kesintiler:
- %0,759 damga vergisi
En düşük işsizlik maaşı:
10.402,20 – %0,759 = 10.323,25 TL
En yüksek işsizlik maaşı:
20.804,40 – %0,759 = 20.646,49 TL
İşsizlik Maaşı Alma Şartları Nelerdir?
- İşsiz kalmış olmak: İş sözleşmenizin feshedilmiş olması ve bu durumun kendi isteğiniz ya da kusurunuz dışında gerçekleşmiş olması gerekir.
- Prim ödeme gün sayısı: Son 3 yıl içinde en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödenmiş olması şarttır.
- Hizmet akdi süresi: Ayrılmadan önceki 120 gün boyunca kesintisiz bir şekilde hizmet sözleşmesine bağlı çalışılmış olmalıdır.
- Başvuru süresi: İşten çıktıktan sonra 30 gün içinde İŞKUR’a şahsen ya da online olarak başvurmanız gerekir.
İşsizlik Maaşı Başvurusu Nasıl Yapılır?
İşsiz kaldıktan sonraki en önemli adımlardan biri, işsizlik maaşı başvurusunu doğru ve zamanında yapmaktır. Bu süreç, İŞKUR aracılığıyla yürütülür ve oldukça basittir.
1. 30 Günlük Süreyi Kaçırmayın!
İş sözleşmenizin feshedildiği tarihten itibaren 30 gün içinde İŞKUR’a başvurmanız gerekir. Bu süreyi kaçırırsanız, hak ettiğiniz ödeneğin bir kısmı kesilebilir.
2. Başvuru Yöntemleri:
- Online Başvuru (e-Devlet Üzerinden): e-Devlet şifrenizle giriş yaparak İŞKUR hizmetleri altından “İşsizlik Ödeneği Başvurusu” seçeneğini kullanabilirsiniz.
- Şahsen Başvuru (İŞKUR İl/Şube Müdürlükleri): İkamet ettiğiniz yere en yakın İŞKUR İl veya Şube Müdürlüğüne giderek de başvurunuzu yapabilirsiniz.
3. Gerekli Belgeler:
- Nüfus Cüzdanınız/Kimlik Kartınız: Başvuru sırasında kimlik doğrulaması için gereklidir.
- İşten Ayrılış Bildirgesi (İşveren Tarafından Verilen): İşvereniniz tarafından SGK’ya yapılan çıkış bildirgesinin bir kopyası veya işten ayrılış belgeniz işe yarayabilir.
- İşsizlik Ödeneği Talep Dilekçesi: İŞKUR’da doldurmanız gereken bir dilekçedir.
4. Başvuru Sonrası Süreç:
Başvurunuzu tamamladıktan sonra İŞKUR, sigorta prim günlerinizi, işten ayrılış nedeninizi ve diğer gerekli şartları inceleyecektir. Şartları karşılıyorsanız, başvurunuz onaylanır ve işsizlik maaşı ödemeleriniz başlatılır. Ödemeler ise her ayın belirli günlerinde PTT üzerinden ya da banka hesabınıza aktarılır.
İşsizlik Maaşı Ne Kadar Süre Alınır?
Çalışanın işsiz kalmadan önceki prim ödeme gün sayısına göre değişiklik gösterir:
- 600 gün prim ödeyenlere 180 gün (6 ay)
- 900 gün prim ödeyenlere 240 gün (8 ay)
- 1080 gün ve üzeri prim ödeyenlere 300 gün (10 ay)
Bu süre zarfında her ay düzenli şekilde hesabınıza yatırılır.
Hangi Durumlarda İşsizlik Maaşı Kesilir?
- İŞKUR tarafından teklif edilen uygun bir işi kabul etmemek.
- İşsizlik ödeneği alırken sigortalı bir işte çalışmaya başlamak.
- Kendi isteğiyle işten ayrılmak.
- Emekli olmak.
- İşsizlik ödeneği alma süresinin dolması.
- Kurstan veya meslek eğitiminden kaçınmak veya eğitimi tamamlamamak.
Bu durumlar, işsizlik maaşının sonlandırılmasına yol açar.
Sıkça Sorulan Sorular
Evet, işsizlik maaşı birden fazla kez alınabilir. Ancak her seferinde işsizlik maaşı şartlarını yeniden sağlamanız gerekir. Yeni bir işten ayrıldıktan sonra gerekli prim günlerini doldurmanız durumunda ikinci kez başvuru yapabilirsiniz.
Kısmi süreli (part time) çalışanlar, prim gün sayısı ve işsizlik maaşı için gerekli diğer koşulları sağladıklarında bu haktan yararlanabilir. Önemli olan son 3 yılda en az 600 gün prim ve son 120 gün kesintisiz çalışma şartıdır.
4A (SSK) kapsamındaki sigortalılar, gerekli şartları sağladıklarında işsizlik maaşına başvurabilir. Ancak 4B (Bağ-Kur) sigortalıları işsizlik maaşı alamaz. 4B’liler için gelir kaybını telafi eden farklı destek mekanizmaları bulunur.
Maaş sigortalı bir işe başladığınız tarihte otomatik olarak kesilir. Ancak aynı prim günlerini yeniden doldurduğunuzda ileride tekrar başvuru hakkınız olur.
Evet, işsizlik maaşı aldığınız süre boyunca SGK kapsamında sağlık hizmetlerinden ücretsiz olarak yararlanabilirsiniz.
Evet, maaş kesilir. Ancak SGK’ya bilgi verirseniz hak kaybı yaşamayabilirsiniz.
İşsizlik maaşı işten çıkarılan kişilere ödenirken, kısa çalışma ödeneği iş yerinde çalışma süresi azalan çalışanlara verilir. Amaçları ve başvuru şartları birbirinden farklıdır.