Tahsilat Makbuzu Nedir? Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır?

Tahsilat makbuzu, satıcı firma tarafından alıcıya satılan ürünün veya hizmetin ödendiğine dair düzenlenen belgedir. Bu belge, ileride karşınıza çıkabilecek iade, değişim, anlaşmazlık gibi durumlarda, söz konusu mal veya hizmetin bedelinin ödendiğine dair elinizde belge niteliği taşımaktadır. Ayrıca alıcı tarafından ödeme yaptığına dair düzenlenen belgeye ise tediye makbuzu denir.

Tahsilat makbuzu, fatura yerine geçmemektedir. Yapılan ödemeyi belgelendirmek için kullanılır. Bu sebepten ötürü tahsilat makbuzuna ait tutar gider olarak gösterilemez.

Tahsilat makbuzları, muhasebe kaydı tutmak ve vergi beyannamelerinizi hazırlamak için önemli bir belgedir. Bu sebeple tahsilat makbuzu kopyalarını güvenli bir şekilde saklamanız işletmeniz için çok önemlidir.

Tahsilat makbuzları; düzenleyen işletme tarafından kasa hesabı borçlandırılarak, alıcılar hesabı ise alacaklı gösterilerek kaydedilir. Buna ek olarak vergi oranlarını ve kodlarını doğrudan kayıt defterine programlamanıza izin veren yazılımlar vardır, bu programlar ile birlikte tüm hesaplamalar otomatik olarak yapılır.

Tahsilat Makbuzları Hangi Durumlarda Düzenlenir?

Satışı yapılan mal veya hizmetler, tahsilat sırasında satıcı tarafından makbuz kesilerek belgelendirilir. Bu belgeler satıcının adını, satılan malları, satın alma fiyatını, tarihi, makbuz numarasını ve diğer alakalı bilgileri kapsamaktadır.

Bir ticari kuruluş, mal veya hizmet satışı işlemlerinin tümünde ödeme yöntemi ne olursa olsun tahsilat makbuzu düzenleyebilir. Ancak ilgili kanunlara göre aynı gün içerisinde 7.000 TL ve üzerindeki tek seferde veya parça parça işlemlerde tahsilat makbuzunun finansal aracı kuruluşlar veya PTT yoluyla kesilmesi zorunludur.

Tahsilat Makbuzu Nasıl Kesilir?

Makbuzu kesen firma adı varsa logosu, adresi, telefonu ve makbuz numarası yer alır.
Tarih kullanılır.
Parayı yatıran şirket veya kişinin bilgileri yer alır.
Ödeme yapılma sebebi yer alır.
Banka bilgileri yer alır.
Doğru bir şekilde yazı ve rakamla tutar girilir.
İki tarafta imzasını kullanır.
Banka veya varsa çek bilgileri yer alır.

Tahsilat Makbuzunun Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır ?

Tahsilat işlemlerinin muhasebede doğru bir şekilde kaydedilmesi, işletmelerin mali durumlarını sağlıklı bir şekilde takip etmelerini sağlar. Aşağıda, farklı ödeme yöntemlerine göre tahsilatların muhasebe kaydı nasıl yapılır, detaylandırılmıştır.

1. Nakit Tahsilat

Müşteriden nakit olarak ödeme alındığında, işletmenin kasası artar ve alacakları azalır. Bu işlem muhasebe kaydında şu şekilde gösterilir:

Kasa Hesabı (100) – Borç
Alıcılar Hesabı (120) – Alacak

Bu kayıt, tahsilatın kasaya eklendiğini ve alacaklar hesabından düştüğünü gösterir.

2. Banka Havalesi ile Tahsilat

Eğer müşteri ödemeyi banka yoluyla yapıyorsa, banka hesabı artırılır ve alacaklar hesabı azaltılır:

Banka Hesabı (102) – Borç
Alıcılar Hesabı (120) – Alacak

Bu durumda işletme, banka hesabına eklenen tutarı alacaklardan düşer.

3. Çek ile Tahsilat

Müşteri ödemeyi çek ile yaparsa, bu çekler tahsil edilene kadar işletmenin çek hesabında tutulur. Çekin tahsil edilmesi durumunda ise banka hesabına aktarılır: