İhracat; sözcüğünün sözlük anlamı dışsatım demektir. Üretici firmaların ürün ya da hizmetlerini döviz karşılığında yabancı ülkelere satmasıdır. Ülke ya da şirketler tarafından yapılan ihracat işlemleriyle dış ticaret dengesi sağlanmaktadır. İhracat dengesini kurabilmenin en önemli ayağı döviz girdileridir. E-ihracat sistemiyle bu işlemler daha da hız kazanmıştır.
İhracat ve E-İhracat Arasındaki Fark
İhracat, ülkeler arasında yapılan ticari faaliyetlerdir. Ülkenin döviz kaynaklarını artırmak ve ticari itibarını yükseltmek amacıyla ürün satışı yapılır. İhracat kapsamında ürünlerin dış pazarda kabul görmesi, getiriyi doğrudan etkiler.
Klasik yöntemlerle yapılan dışsatımın yerini dijital ticaret almaya başlamıştır. E-ihracat da bu kapsamda gelişen yeni nesil ihracat modelidir. Bu sistemde dijital platformlar aracılığıyla ülke dışına ürün satışı yapılır. İşlemler, mikro ekonomik kurallar ve E-Ticaret Gümrük Beyannamesi (ETGB) çerçevesinde yürütülür.
E-ihracat, firmaların ürün veya hizmetlerini dijital ortamda yurt dışına pazarlaması anlamına gelir. Klasik ihracat yüz yüze ve fiziki süreçler içerirken, e-ihracat tamamen dijital sistemler üzerinden gerçekleştirilir. Her iki yöntem de ülke ekonomisine önemli katkılar sağlar.
İhracat Yapabilme Kuralları
İhracat yapmak için ilk şart, Gümrük Beyannamesi veya yerine geçebilecek bir belge ile ürün veya hizmetin gümrüğe bildirilmesidir. Ancak bu tek başına yeterli değildir. Dikkat edilmesi gereken diğer hususlar şunlardır:
- İhracat yapılacak ürün/hizmet için özel izin veya lisans gerekli mi?
- Hedef ülkede ürün veya hizmete dair kısıtlama ya da yasak var mı?
- Gümrük beyannamesi dışında başka belgeler isteniyor mu?
E-ihracat da benzer kurallara tabidir ve ETGB kapsamında yürütülür. Bilgi teknolojilerinin yaygınlaşmasıyla bu süreçler daha da hızlanmıştır. Tek pencere sistemi gibi dijital çözümler, belgelerin merkezi bir noktadan yönetilmesini sağlar ve süreci kolaylaştırır.
Tek Pencere Sistemi Nedir?
“Tek pencere” sistemi, e-ihracat işlemlerinde gerekli belgelerin tek platformda toplanmasını sağlar. Bu sistem, zaman ve maliyet açısından büyük avantaj sunar. Tek pencere sistemi, kırtasiye masraflarını düşürürken işlemleri de hızlandırır. Günümüzde birçok ülke bu sistemi uygulamaktadır.
Tek Pencere Sistemi Kullanan Ülkeler
Tek pencere sistemini kullanan ülkeler arasında Makedonya, Almanya, Singapur, ABD, Güney Kore, İsveç ve Finlandiya bulunmaktadır. Bu sistem, devlet kurumları ve liman işletmeleriyle entegre çalışarak dış ticareti kolaylaştırır.
Türkiye’de bu sistem, 20 Mart 2012 tarihli ve 28239 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2012/6 sayılı Başbakanlık Genelgesi ile yürürlüğe girmiştir. Sistem kapsamında tüm kamu kurumlarının koordinasyonu ve yetkisi Ticaret Bakanlığı’na verilmiştir. Detaylı bilgilere E-Devlet üzerinden ulaşılabilir.
