Tek Düzen Hesap Planı Nedir?

Muhasebe konularından biri olan tek düzen hesap planı yapılan işlemlerin ve kayıtların daha düzene geçmesi için yardımcı olmaktadır. Muhasebe ile alakalı yapılan tüm işler başta olmak üzere harcamalar, gelirler ve dönen varlıklar tek düzen hesap planı altında toplanmaktadır. Sırasıyla bu bilgilerin yer aldığı liste tek düzen hesap planı olarak kayıt edilmektedir. Bu liste özellikle devlet kurumları tarafından onaylı ve resmi bir düzen haline gelmektedir.

Yapılan hesapların belirli kodlar şeklinde listede yer alması ile oluşturulmaktadır. Ülkemizde tutulan bu listeler bilanço esasına göre hazırlanmaktadır. Özellikle yıllık yapılan kayıt işlemlerinde tarihler ve kodlar ile tek düzen hesap planı oluşturulur. Yapılan kayıtlardaki hiçbir kalem sonrasında değiştirilmez ve silinmez. Yapılan bu kayıt işlemleri kişilerin ihtiyacına göre başta muhasebe kayıtlarında da kullanılabilmektedir. Muhasebe ile alakalı yapılan tüm kayıt işlemleri kendi içerisinde belirli bir düzene sahiptir. Bu düzen tek düzen hesap planı olarak bilinmektedir.

Tek Düzen Hesap Planı Nasıl Oluşturulur?

Bu planı oluşturmanın farklı şekilleri bulunmaktadır. Sistematik ve doğru bir şekilde sıra oluşturulması yapılan planlara ve bilgilere daha kolay ulaşmayı sağlamaktadır. Oluşturulan bu planlarda sıralama ilk olarak hesap sınıflarının ayrılması ve ilk rakam ile belirlenmektedir. Hesap kodunun ikinci rakamı ise listenin hesap grubunu temsil etmektedir. Ardından üçüncü rakam büyük defter hesabının yapılmasını sağlayacak bilgiler içermektedir.

Tek Düzen Hesap Planının Önemi

Tek düzen hesap planı muhasebenin olmazsa olmaz işlemlerinden biridir. Firmaların tüm yıl boyunca yaptıkları hesaplar bu liste içerisinde tutulmaktadır. Sonradan hiçbir değişme ya da silinme işlemi uygulanmayan bu liste güvenli bilgi erişimi sunmaktadır. Bu planı doğru bir şekilde tutmak firmanın bilgilere erişimini kolay hale getirmektedir.

İşletmeler, her ay belki yüzlerce belki binlerce muhasebe kaydı oluşturuyor. Tek düzen hesap planını standartlaşma amacı ile resmileştirilen hesap cetveline verilen isimdir. Muhasebe hesap kodları belli bir mantığa ve düzene göre sıralanır.

Bilanço esasına göre düzenlenen ve defter tutan işletmeler ise, muhasebe sistemlerini tek düzen hesap planı çerçevesine göre kurmak zorundadır. Hesaplar, hesap planı açıklamasında gösterildiği gibi çalışır ve hesap planındaki hesaplar ve kodlar değiştirilemez.

Muhasebe programı, şirketlerin ve firmaların alacak ve vereceklerin kayıtlarını tutup bunları sınıflandırmasını sağlar. Aynı zamanda raporlandırarak tek düzen hesap planı oluşturulur. Bu plan ülkemizde 1994 yılının başlarında uygulanmaya başlandı. Bu uygulama hem mali tabloların bir standarda kavuşmasını sağladı hem de ülke genelindeki işletmelerin muhasebe kayıtlarını daha sağlıklı ve düzenli bir hale getirdi.

Dönen Varlıklar (Bankadaki para, nakit para, stoktaki mallar vs.)
Duran varlıklar ( Arabalar, makineler vs.)
Uzun vadeli yabancı kaynaklar (1 yıldan uzun süreli krediler vs.)
Kısa vadeli yabancı kaynaklar (1 yıldan daha kısa sürede ödenecek olan krediler ve kredi kartları vs.)
Öz kaynaklar (şirketin önceki yıllardan kalan karları, sermaye vs.)
Gider Hesapları (Maliyet olmayan gider)
Gelir Tablosu Hesapları (Satışlar, 7XX hesaptan gelen giderler, maliyetler vs.)
Nazım hesaplar (Bilgi amacı ile kullanılırlar.)
Serbest

Her ölçekteki işletmeler için muhasebeye yapılan kayıtlarının hatasız ve eksiksiz bir şekilde kaydedilmesi çok büyük bir önem taşıyor. Muhasebe sisteminin belli bir düzen içinde işlemesinde etkisi olan bazı genel çerçeveler de yer alıyor. Tek düzen hesap planı muhasebenin belli bir sistem içinde işlem kolaylığı sağlaması için çok önemlidir.

Muhasebede yapılan işlemlerinin kaydedilmesinde büyük bir kolaylık ve düzen sağlar ve belirli bir sisteme göre hazırlanmıştır. Bu hesapların bulunduğu listeye tek düzen planı ismi verilir. Bilanço esasına göre defter tutan işletmeler için olduğu gibi uygulanması gerekir. Bu hesap planında bulunan kodlar ve hesapların değiştirilmesi ise söz konusu olamaz.

Tek düzen hesap başka ifade ile devlet kurumları tarafından resmileşmiş hesap cetveline verilen bir isimdir. Bu hesap planı ile muhasebe hesap kodları belli bir düzene göre sıralanır. Tek düzen hesap planındaki kodlar belli bir mantıkla ve sisteme göre oluşturulmuştur. Bunlar ise;